Preparaty do czyszczenia / dezynfekcji endoskopów

Preparaty do czyszczenia i dezynfekcji endoskopów to specjalistyczne środki chemiczne używane w placówkach medycznych do oczyszczania i dezynfekowania endoskopów – czyli przyrządów diagnostyczno-zabiegowych, które wprowadza się do wnętrza ciała pacjenta (np. gastroskopy, bronchoskopy, kolonoskop).

🔹 Cel stosowania

Endoskopy mają kontakt z błonami śluzowymi i płynami ustrojowymi, dlatego mogą przenosić drobnoustroje (bakterie, wirusy, grzyby). Ich niewłaściwe oczyszczanie może prowadzić do zakażeń szpitalnych.
Preparaty do czyszczenia i dezynfekcji służą więc do:

• usuwania zanieczyszczeń organicznych (np. krwi, śluzu, białek),

• eliminowania drobnoustrojów z powierzchni i kanałów endoskopu,

• zabezpieczenia sprzętu przed korozją i uszkodzeniem materiału.

🔹 Rodzaje preparatów

1. Środki do wstępnego czyszczenia (mycia manualnego lub maszynowego):

   • Zawierają enzymy (proteazy, lipazy, amylazy) rozkładające resztki biologiczne.

   • Nie zawierają substancji toksycznych ani żrących.

   • Stosowane zaraz po badaniu, aby zapobiec zaschnięciu zanieczyszczeń.

2. Środki do dezynfekcji wysokiego stopnia (High-Level Disinfection, HLD):

   • Zawierają substancje biobójcze, np. glutardehyd, kwas nadoctowy, nadtlenek wodoru, ortofthaldialdehyd (OPA).

   • Niszczy większość bakterii, prątków, wirusów i grzybów.

   • Stosowane po dokładnym oczyszczeniu i płukaniu endoskopu.

3. Środki do płukania i neutralizacji:

   • Usuwają resztki środka dezynfekcyjnego, aby nie powodować podrażnień u pacjentów ani korozji sprzętu.

   • Często zawierają środki chelatujące lub neutralizujące aldehydy.

🔹 Etapy procesu dezynfekcji endoskopu

1. Wstępne płukanie – usunięcie resztek organicznych zaraz po badaniu.

2. Mycie wstępne – w roztworze enzymatycznym.

3. Płukanie wodą.

4. Dezynfekcja wysokiego stopnia – w preparacie chemicznym przez określony czas i temperaturę.

5. Końcowe płukanie i suszenie.

6. Przechowywanie w sposób aseptyczny.

🔹 Wymagania dla preparatów

• Muszą być zgodne z wytycznymi producenta endoskopu,

• Mieć atest PZH lub certyfikat CE,

• Być biodegradowalne i bezpieczne dla użytkowników,

• Mieć określony czas działania, temperaturę i stężenie.